فرایند لجن فعال یک فرایند رشد معلق هوازی میباشد. واحدهای اصلی سیستم لجن فعال شامل یک مخزن هوادهی، یک زلالساز برای جدا کردن جامدات بیولوژیکی و سیستم برگشت لجن میباشد. در سیستم لجن فعال، فاضلاب ورودی قبل از ورود به مخزن هوادهی یا بلافاصله پس از ورود به آن با لجن فعال برگشتی از مخزن تهنشین مخلوط میشود به مخلوط فاضلاب و لجن فعال مایع مخلوط گفته میشود و میزان مواد معلق موجود که در این مایع مخلوط MLSS معمولاً دارای محدوده بین ۲۰۰۰ تا 4000 میلیگرم در لیتر است. پس از ورود فاضلاب به راکتور مواد آلی معلق به سرعت جذب لجن فعال میگردند. زمان مورد نیاز برای این کار بین ۲۰ تا 45 دقیقه میباشد. پس از عمل جذب سطحی، جامدات آلی جذب شده در حین عبور فاضلاب از مخزن هوا دهی به صورت محلول در آمده و مورد اکسیداسیون بیولوژیکی قرار میگیرند. جذب مواد محلول معمولاً بسیار سریعتر از جذب مواد معلق میباشد. تأمین اکسیژن مورد نیاز مخزن هوادهی معمولاً با استفاده از تزریق هوای فشرده یا هوادههای مکانیکی سطحی صورت میپذیرد هر چند در برخی موارد از اکسیژن خالص نیز استفاده میگردد. هوادهی به فاضلاب در تصفیه فاضلاب به دو منظور انجام میگیرد اولاً برای تأمین اکسیژن مورد نیاز اکسیداسیون بیولوژیکی و ثانیاً برای اختلاف کافی و مناسب محتویات مخزن به منظور ایجاد تماس کافی بین لجن فعال و مواد آلی موجود در فاضلاب. در مواردی که اکسیژن خالص استفاده میشود به منظور ایجاد اختلاط بایستی از همزنهای مکانیکی استفاده نمود.